Bij een leaky gut (=lekkende darm) is de darmwand beschadigd geraakt en vallen er hele kleine gaatjes in de darmwand waardoor deze gaat lekken. Het gevolg is een cascade van elkaar beïnvloedende reacties, waardoor uiteindelijk het darmslijmvlies beschadigd raakt en een verhoogde doorlaatbaarheid van de darm ontstaat. Men spreekt in dit geval van een “lekkende darm” of “Leaky Gut Syndroom”.

Oorzaken lekkende darm

Mogelijke oorzaken van een leaky gut zijn:

• • infecties (ontstekingen) in maag en darmen
  • door veelvuldig gebruik van NSAID medicijnen
  • voedselallergieën zoals die voor granen
  • toxische stoffen
  • antibiotica
  • candida
  • maagzuurremmers

Kenmerken van een lekkende darm

Immuunreacties die door de hierboven beschreven antilichamen van voedingsmiddelen gestart worden, worden meestal niet opgemerkt, omdat de eventuele klachten tot 72 uur na het eten van een bepaald voedingsmiddel kunnen optreden. Daarom is het erg lastig voor mensen om hun hoofdpijn, reumatische klachten, migraine, hartkloppingen, huidproblemen, slaapproblemen, overgewicht of andere klachten in verband te brengen met het eten van een bepaald voedingsmiddel.

Het lichaam wordt zo voortdurend met levensmiddelen belast, tegen welke het een afweer heeft ontwikkeld. Dit is een extra belasting voor de lever en de bijnier kan uitgeput raken en in sommige gevallen kunnen er zelfs auto-immuunziektes ontstaan. Bekende voorbeelden van auto-immuunziektes zijn Coeliakie, de ziekte van Crohn, Diabetes type 1 en reuma. Dit geldt ook voor de ziekte ME/CVS. Op hersenniveau kunnen slecht verteerde voedingsstoffen (vooral gluten en caseïne) en gifstoffen in het bloed neurotransmitters verstoren, zoals bij ADHD, dyslexie en psychoses. Ook kunnen deze stoffen zorgen voor acne, eczeem en andere huidproblemen. Het afweersysteem kan op deze manier verstoord raken en overbelast worden met als gevolg meer ontstekingsactiviteit in het lichaam.

Mensen met dit probleem zijn zeer gebaat bij het helen van een lekkende darm.

Verminderde opname van voedsel maar ook vitamines en mineralen

Een belangrijke rol bij het lekkende darmsyndroom hebben de ‘villi’. Deze liggen aan de oppervlakte van de darmwand in de vorm van een vingerachtige structuur. Deze structuur vergroot de oppervlakte van de darm en daardoor ook de opnamecapaciteit. Normaal vormt het oppervlakte van de darm wel zo’n 4 voetbalvelden. Bij beschadigingen wordt echter het totale oppervlakte van de darm veel kleiner, waardoor er veel minder voeding goed opgenomen kan worden en dus al snel een tekort ontstaat aan essentiële stoffen als vitamines en mineralen. Deze opname deeltjes heten villi en hebben diverse functies, zo geven ze enzymen af voor de vertering van voedsel en absorberen ze verteerd voedsel en transporteren dit naar de bloedstroom. Daarnaast vormen ze ook de barrière waardoor gifstoffen, bacteriën en schimmels worden tegengehouden. Als de villi beschadigd raken dan spreken we van een verhoogde permeabiliteit ofwel een lekkende darm. Voedingsdeeltjes gaan dan door de darmwand heen, het afweersysteem reageert daarop door afweerstoffen aan te maken. Dit kan weer leiden tot allerlei klachten zoals reuma, migraine, spijsverteringsklachten, depressiviteit etc..

Als je last hebt van lekkende darmen kunnen de klachten die je daardoor hebt zeer verschillend zijn. Dit komt allemaal omdat het afweersysteem, je immuunsysteem dus, reageert op de stoffen die door je darmwand in de bloedbaan terecht komen. Het afweersysteem ziet deze stoffen als bedreigend en gaat daarop vervolgens afweerstoffen aanmaken. Ook de leverfunctie kan verslechteren door een lekkende darm. Het kan ook dat je merkt dat het effect heeft op je hersenen. Dat kan omdat er ongewenste stoffen worden geproduceerd, of omdat een lekke darm ontstekingsstoffen maakt die uiteindelijk ook invloed heeft op de werking van je hersenen. Vandaar de link met ADHD bijvoorbeeld.

Aantonen van lekkende darm

Door te testen  kunnen zien of je veel intoleranties hebt, je maakt dan dus veel antistoffen tegen bepaalde voedingsmiddelen (zoals tegen gluten). Ook kunnen we via speciale markers zien waar de darm doorlaatbaar is in de dikke darm of de dunne darm.

Een lekkende darm genezen,

Het genezen van een lekkende darm heeft twee belangrijke pijlers. Allereerst dient men de voeding aan te passen waarbij je de triggers van het immuunsysteem eruit haalt, daarnaast zijn er enkele supplementen nodig die de darmwand kunnen helpen genezen. Hierbij krijg je uiteraard hulp van mij. Hou er wel rekening mee dat het tijd kost je darm te genezen!

Het dieet

Het dieet dat hoort bij een leaky gut is behoorlijk ingrijpend voor veel mensen. Mag je bijvoorbeeld geen granen meer eten dan mag je dus geen brood, crackers en pasta meer. Gelukkig is eliminatie meestal maar tijdelijk.